ཁྲི་རལ་པ་ཅན།

བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མི་མང་ཆེ་ཤོས་དབུས་གཙང་དང་སྟོད། བར་ཁམས་ཀྱི་བོད་མི་སྔ་མོ་བོད་ས་མ་ཤོར་གོང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ གཏོགས་པ་ཞེ་གཅིག་ནས་ཡིན་པས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་སྐབས་རེ་ཟུང་ནང་རྒྱ་སོག་གི་དམག་འཁྱམས་རེ་གཉིས་རེས་བཙན་ འཛུལ་གནས་སྐབས་པ་རེ་བྱས་མྱོང་ཙམ་ལས། ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་མ་བཟུང་བར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཆོས་ རིག་གི་ཁོར་ཡུག་གཙང་མ་ཞིག་གི་ནང་གནས་ཡོད་ཅིང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་མང་ཤོས་ཁོར་ཡུག་དེ་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་སླེབས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། → མུ་མཐུད་ཀློག

ཕྱི་བསྐྱོད་ལམ་ཡིག་མི་ཐོབ་པའི “མི་སེར་རིགས་ཚོགས” །

____བོད་མིར་ཕྱི་བསྐྱོད་ལམ་ཡིག་མི་སྤྲོད་པའི་གནད་དོན་གླེང་བ།

མི་སེར་ཞེས་པ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་རིག་པ་དང་ཆབ་སྲིད་རིག་པའི་ཐ་སྙད་ཅིག་རེད། མི་སེར་དང་རྒྱལ་ཁོངས་གཉིས་ཁ་ཁ་ཡིན། མི་སེར་ཞེས་པའི་མིང་ཚིག་འདི་སྤྱི་ལོ་༢༨༠༠འི་སྔོན་གྱི་གནའ་རབས་ཀི་རེ་སིའི་སྐབས་སུ་བྱུང་བ་དང་། བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཉེ་རབས་སུ་མ་གཏོགས་ཐོན་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཡིག་ངག་གཉིས་སུ་འཇགས་པའི་ཆབ་འབངས་ཞེས་པ་དང་མི་སེར་ཞེས་པ་གཉིས་ནང་དོན་གཅིག་མཚུངས་རེད་བསམ་བྱུང་། ཡིན་ན་ཡང་། བོད་ཀྱི་ཤན་སྦྱོར་ཚིག་མཛོད་ཁག་ཏུ་སྤྱི་འབངས་ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ལས། མི་སེར་ཞེས་བསྒྱུར་མེད།

མི་སེར་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདིའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྤྱི་ཚོགས་དོ་དམ་དང་རྒྱལ་ཁབ་བདག་སྐྱོང་སོགས་ཐུན་མོང་ལས་དོན་སྒྲུབ་པ་དང་ནང་ཞུགས་བྱ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མངའ་བའི་རང་བྱུང་གི་མི་ལ་ཟེར། → མུ་མཐུད་ཀློག

ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མས་དབུ་ཁྲིད་པའི་འཛིན་སྐྱོང་གཞུང་གིས་བཤད་རྒྱུར། ཨེ་སི་ལམ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རྩ་འཛུགས་བྱས་པའི་ཐལ་དྲགས་རིང་ལུགས་པས་ཨ་རིའི་གསར་འགོད་པ་ཧྥོ་ལེ་དམར་གསོད་བྱས་པ་དེ་ནི་ཨ་མེ་རི་ཀར་ཐད་གར་འཇིགས་སྐུལ་རྒོལ་རྡུང་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་བློ་འདོན་པ་གཞོན་པ་རོའོ་ཚི་ཡིས། དེ་ཚོས་ས་ཁུལ་དེ་དག་ན་ཡོད་པའི་ཨ་མེ་རི་ཀའི་ཁེ་ཕན་དང་། མི་སྣ་། སྒྲིག་ཆས་ལ་ཉེན་ཁ་བཟོ་བཞིན་པ་ང་ཚོས་མཐོང་སོང་། གསར་འགོད་པ་ཧྥོ་ལེ་དམར་གསོད་བྱས་པའི་གཏུམ་དྲག་གི་བྱ་སྤྱོད་དེ་ཁོང་མི་སྒེར་ལ་བརྙས་བཅོས་དང་རྒོལ་རྡུང་ཙམ་མིན་པར། དེ་མི་ཨ་མེ་རི་ཀར་རྒོལ་རྡུང་བྱས་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཨ་རི་མི་དམངས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ། ལྷག་པར་དུ་རྩ་འཛུགས་དེའི་སྤེལ་བའི་འཇིགས་སྐུལ་འདས་པའི་ཟླ་ལས་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་འཕར་ཡོད་པས། ཨ་མེ་རི་ཀས་ཨེ་སི་ལམ་རྒྱལ་ཁབ་ལ་དཔུང་འཇུག་གསར་བ་བྱེད་རྒྱུར་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་འདུག → མུ་མཐུད་ཀློག

ཟླ་བ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་༢༠འི་ཉིན། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་དམངས་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང༼གཤམ་དུ་བོད་ཀྱི་མི་ཐོབ་ཅེས་བཀོད་རྒྱུ་ཡིན༽ གིས་བརྟག་དཔྱད་སྙན་ཐོ་ཞིག་སྤེལ་ནས། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༨ལོའི་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་སྐབས། རྒྱ་གཞུང་གི་དམག་མིས་མེ་མདའ་སྦག་སྦག་བཀོལ་ནས་བོད་མི་དམར་གསོད་བྱས་ཚུལ་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་དེང་གཞུང་གི“མེ་མདའ་གཏན་ནས་བརྒྱབ་མེད”ཅེས་པའི་རྫུན་གཏམ་གྱི་ཞབས་བརྟོལ་ཡོད་པ་རེད། → མུ་མཐུད་ཀློག

ཕྱི་ཚེས་༡༩འི་ཉིན་འདི་གར་འབྱོར་བའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན།  ཕྱི་ལོ་༢༠༡༢་ལོའི་ཟླ་གཉིས་པར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཐེམ་ཆེན་རྫོང་བོང་སྟག་དགོན་པའི་དགེ་བསྐོས་ཟུར་བ་དང་། དཔེ་ཁྲིད་དགེ་རྒན་དམ་ཆོས་བཟང་པོ་ལགས་ཀྱིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ནས་གྲོངས་རྗེས། དོན་རྐྱེན་དེ་བསྙད་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོང་སྟག་གི་ཨེ་ཝམ་ཏ་རེ་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་དགུ་དང་མི་སྐྱ་གཅིག་བཅས་ལ་ལོ་གཅིག་ནས་བཅུ་བར་གྱི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཆད་བཅད་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཕ་ཡུལ་ཐེམ་ཆེན་རྫོང་མཁར་དམར་ཡུལ་ཚོའི་དགེ་འདུན་པ་དམ་ཆོས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་༡༩ཉིན་ལོ་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀའི་བཙོན་དུས་ལོན་ཏེ་གློད་བཀྲོལ་ཐོབ་འདུག → མུ་མཐུད་ཀློག

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙོན་འོག་ན་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་མཁལ་མས་གཙོས་ནང་ཁྲོལ་བླངས་ནས་དགོས་མཁོ་ཅན་གྱི་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་ཚོར་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག

དེ་ཡང་ཨ་རི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཕྱི་ཚེས་༡༥ཉིན་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ན། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ན་ཡོད་པའི་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་Brookings ཆབ་སྲིད་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་ཞིབ་འཇུག་པ་བསླབ་པ་ཅན་དང་། དེ་སྔ་རྒྱ་ནག་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་མཁན་སྐུ་ཞབས་Ethan  Gutmman མཆོག་གིས་འདས་པའི་ལོ་ལྔའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་མཐོ་རིམ་དཔོན་པོ་དང་། ནང་ཁྲོལ་ལེན་པའི་གཤེགས་བཅོས་ནང་དངོས་སུ་ཞུགས་མྱོང་ཡོད་པའི་སྨན་པ། དེ་མིན་འཛམ་གླིང་གང་སར་གནས་སྡོད་ཧྥ་ལོང་ཀོང་སྒོམ་གྲུབ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་དང་། བོད་མི། ཡུ་གུར་བ་སོགས་ལ་དུས་ཡུན་རིང་པོར་བཅར་འདྲི་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང༼དམར་གསོད༽ཅེས་པའི་དེབ་ཅིག་བརྩམས་ནས་ད་ལྟ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ཡོད་པ་རེད། → མུ་མཐུད་ཀློག

→ མུ་མཐུད་ཀློག

རྒྱ་རིགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་མཁན་ལྕམ་ཞི་ཝེ་མིན་ལ་བོད་ནང་བསྟུད་མར་བྱུང་བའི་རང་ལུས་མེ་སྲེག་གི་ལས་འགུལ་ཐད་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་དང་། དེ་ནས་བོད་ཡིག་ཏུ་ཕབ་བསྒྱུར་གྱིས་འདིར་བཀོད་པ་ཡིན། → མུ་མཐུད་ཀློག

ཕྱི་ལོ ༢༠༡༤ ཟླ ༨ ཚེས ༡༣ ཉིན། བཞུགས་སྒར་དྷ་ས་ན་ཡོད་པའི་འཕགས་ཡུལ་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཆེས་མཐོའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སྐབས་དང་པོ་དང་། གཉིས་པའི་དབུ་མ་རམ་འབྱམས་པའི་བསླབ་པ་མཐར་སོན་དང་། སྐབས་གསུམ་པ་དང་བཞི་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་བསླབ་པ་མཐར་སོན། དེ་བཞིན་འབྲིང་རིམ་རིག་གནས་བསླབ་པ་མཐར་སོན་པའི་མཛད་སྒོ་དེ་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཚོགས་ཁང་ནང་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་ཀིརྟི་དགོན་པའི་སློབ་སྤྱི་དང་དགེ་རྒན་གཅི → མུ་མཐུད་ཀློག